ภาพหีบศพรูปทรงเรียบงามอย่างประหลาด กับองค์ประกอบที่คุ้นตา ทั้งไม้สักอวดลายเนื้อไม้ไร้เครื่องประดับแพรวพราว ล้อเกวียนตัดครึ่ง และฐานรองรูปเรือคว่ำ ในงานสวดพระอภิธรรมศพ "ไสยาสน์ เสมาเงิน" ศิลปินช่างไม้หนึ่งเดียวของเมืองไทย ทำให้ต้องสืบค้นหาที่มาของประติมากรรมไม้ ที่เป็นเสมือน "เรือนตาย" ของครูช่างผู้บุกเบิกงานไม้ร่วมสมัยของไทย
ไสยาสน์ เสมาเงิน
มาเยี่ยมเยียน
ย้อนกลับไป ก่อนจากไปด้วยโรคหัวใจเรื้อรังในวัย 69 ปี ไสยาสน์ เสมาเงิน ศิลปินศิลปาธรกิตติคุณ ปี 2551 ได้สร้างสรรค์ผลงานประติมากรรมไม้ผสานโลหะจำนวนมากโดยไม่ยอมหยุดพักผ่อน ทั้งในรูปแบบของเฟอร์นิเจอร์ที่เป็นงานศิลปะ และงานศิลปะที่ใช้การได้จริง ผลงานทุกชิ้นมีปรัชญาชีวิตแฝงอยู่ ประกอบกับดีไซน์และฝีมือช่างชั้นครู จนเป็นที่ชื่นชมในวงการนักออกแบบและนักสะสมงานศิลปะ ดังเช่น “เจ้าสัว” บุญชัย เบญจรงคกุล ผู้สะสมผลงานจาก "ไสยาสน์ คอลเลคชั่น" ไว้ถึง 20-30 ชิ้น และได้นำประติมากรรมเก้าอี้ไม้ส่วนหนึ่งไป "นั่งโชว์" ในพิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัย MOCA ถนนวิภาวดีรังสิต ที่ตนเป็นผู้ก่อตั้งขึ้น หรือการได้รับเชิญไปแสดงผลิตภัณฑ์เป็นไฮไลท์ในงาน สถาปนิกสยาม แทบทุกปี
ไปสู่สวรรค์
สำหรับงานไม้ชิ้นสุดท้าย “หีบศพ” ที่รองรับร่างตนเอง แม้ไม่ใช่ฝีมือแรงงานของบรมครูผู้วายชนม์โดยตรง เพราะช่วงที่เริ่มเตรียมการนั้น อาการโรคหัวใจและอื่นๆ ที่ตามมาทรุดหนัก ถึงขั้นนอนโรงพยาบาล ต้องดูแลตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมงแล้ว แต่จุดเริ่มต้นคือ เจตจำนงอันแน่วแน่ของศิลปินคนหนึ่งที่ต้องการเกิดและตายพร้อมกับงานไม้ที่หลงรักมาชั่วชีวิต
ลงมือลงแรงทำที่พักสุดท้ายให้กับ ไสยาสน์ เสมาเงิน
ภาพที่หาดูยาก
โลงไม้สะท้อน ช่างไม้ยอดศิลปิน “ไสยาสน์ เสมาเงิน”
สองสัปดาห์ก่อนการลาจาก “เฮียบัติ” สมบัติ แสงรัฐกาญจนสิน หนึ่งในกัลยาณมิตรผู้รู้ใจ ได้ไปเยี่ยมข้างเตียงในห้องซีซียู และโดนทวงถามว่า “จำได้ไหม ที่ผมเคยบอกเฮีย?” เฮียบัติฟังแล้วระลึกได้ทันทีถึงถ้อยคำฝากฝังก่อนหน้านั้น..
“ผมเป็นช่างไม้ ทำงานไม้ให้คนอื่นใช้นั่งนอนมาตลอด กระทั่งสร้างสุขาลอยน้ำแจกฟรีตอนน้ำท่วมให้คนที่เดือดร้อนได้ปลดทุกข์ ผมอยากจะสร้างอะไรให้ตัวเองใช้สักชิ้น”
แค่สบตาก็รู้ใจ “เฮียบัติ” ใจหายวาบ แต่พยายามกล้ำกลืนความรู้สึก แค่ถามคำเดียวว่า “อาจารย์ต้องการไม้สักแบบหนาหรือบาง?” แล้ววันรุ่งขึ้น แผ่นกระดานไม้สักที่ “ไม่หนามาก” ก็ถูกลำเลียงไปที่โรงงาน “ไสยาสน์ เวิร์กช็อป” ซอยรามคำแหง 118 เพื่อใช้เป็นวัสดุในการสร้างงานศิลปะชิ้นเล็กๆ ที่ยิ่งใหญ่ในความรู้สึกของทุกคนรอบข้าง ดุสิต เสมาเงิน ทายาทคนโต ผู้บริหารกิจการแทนพ่อ และต้องคอยเฝ้าดูแลพ่อในโรงพยาบาลเกือบตลอดเวลา จึงเริ่มระดมความคิดในหมู่ช่างแปดนายที่ทำงานประจำในโรงงานจนรู้ใจกัน และมอบหมายให้ “โด่ง” สหชาติ โหรา ศิษย์เอกครูไสยาสน์ เป็นคนวาดแบบ กำหนดสเกล และควบคุมงาน “สร้างบ้านหลังสุดท้ายให้อาจารย์”
ตั้งใจทำ
วิธีทำโลง
ประติมากรรมหีบศพ
สหชาติ เล่าถึงแนวคิดผ่าน ไทยรัฐออนไลน์ ถึงที่มาของงานประติมากรรมหีบศพหนึ่งเดียวชิ้นนี้ว่า พื้นเพของอาจารย์ไสยาสน์ เป็นคนอยุธยา เติบโตมากับชนบทท้องทุ่ง ก่อนหันมาสร้างงานประติมากรรมไม้ผสานโลหะแนวโมเดิร์นแอ็บสแตร็คในระยะหลัง อาจารย์เคยเป็นผู้บุกเบิกตัวจริงของเฟอร์นิเจอร์แนวอาร์ต ที่ใช้ไม้เก่าจากเกวียนและเรือ ซึ่งในยุคนั้นเป็นวัสดุที่ถูกมองข้าม ถูกโยนทิ้งเกลื่อนทุ่ง จอดทิ้งจนผุพัง เพราะเกษตรกรหันมาใช้เครื่องจักรเครื่องยนต์ทันสมัยกันหมด
"งานยุคแรกของไสยาสน์จึงเป็นการสร้างคุณค่าใหม่ให้กับสิ่งที่คุ้นเคยในอดีต สะท้อนภูมิหลังและตัวตนของศิลปินอย่างชัดเจน ดังนั้น พวกเราจึงตั้งใจว่า บ้านหลังสุดท้ายของอาจารย์จะต้องมีส่วนประกอบของ ”บ้าน” หลังแรก ซึ่งก็คือเกวียนและเรือ เพียงปรับรูปแบบดีไซน์ให้เป็นศิลปะร่วมสมัย และสามารถรองรับภารกิจที่พวกเราไม่อยากให้มาถึงเท่านั้น” หลังจากร่างแบบ กำหนดขนาดสัดส่วนของ “เรือนศิลป์” ที่จะรองรับร่างปรมาจารย์แห่งงานไม้ และได้รับความเห็นชอบจากทายาทแล้ว เหล่าศิษย์ช่างในโรงงานไสยาสน์ เวิร์กช็อป ก็เร่งลงมือเลื่อย ไส ประกบ ประกอบ ขัดเกลา ลงสี เพื่อให้ทันเวลาที่แพทย์ระบุว่า “ใกล้เข้ามาทุกที” คงไม่ต้องบอกว่าทุกคนรู้สึกใจหาย โศกเศร้าอาดูรเพียงใด แต่นั่นก็เป็นพลังใจ ให้ทำงานกันอย่างสุดฝีมือ เพื่อบูชาครูในวาระสุดท้ายของชีวิต"
โลงไม้หนึ่งเดียวในโลก
สลักชื่อ
ส่งบรมครูลับจากนิรันดร์
เย็นวันที่ 26 มกราคม 2558 หลังพิธีรดน้ำศพ บรมครูศิลปินช่างไม้ ไสยาสน์ เสมาเงิน ณ ศาลา 2 วัดบำเพ็ญใต้ แขวงมีนบุรี บรรดาแขกเหรื่อที่มาร่วมอำลาอาลัย อาจไม่ได้นึกสะดุดใจกับภาพชายฉกรรจ์กลุ่มหนึ่ง ที่กุลีกุจอช่วยกันยกประคองร่างผู้วายชนม์ บรรจุลงในหีบศพรูปทรงแปลกตา แล้วบรรจงปิดฝาโลง ลูบไล้ผิวเนื้อไม้อย่างทะนุถนอม
คนเหล่านี้มิใช่สัปเหร่อ หรือคนงานประจำวัดดังเช่นในงานศพทั่วไป พวกเขาคือ เหล่าช่างไม้ศิษย์ครูไสยาสน์ เสมาเงิน และผลงานประติมากรรมชีวิตที่พวกเขาร่วมกันสร้างสรรค์สุดฝีมือสุดหัวใจ จะเป็นเกวียนและเรือพาหนะที่ล่องนำบรมครู สู่ห้วงมหรรณพนิรันดร์ นอกจากศิลปะจากไม้แล้ว ยังมีงานวรรณศิลป์ร่วมส่งสักการ โดยกวีซีไรต์ จิระนันท์ พิตรปรีชา อีกหนึ่งกัลยาณมิตรของครอบครัว เสมาเงิน เป็นบทสรุปแห่งชีวิตของศิลปินช่างไม้หนึ่งเดียวของเมืองไทย ดังนี้ ชีวิต คือสมุด จดบันทึก
ภาพวันวานกวีซีไรต์ จิระนันท์ พิตรปรีชา กับ ไสยาสน์ เสมาเงิน
มาหากัน
ผลงาน คือจารึก รอยขีดเขียน
สายธาร ที่ลิขิต คิด พากเพียร
ศิลปะ ปรับเปลี่ยน ชีวิตตน
คารวะ มือที่กร้าน จับงานศิลป์
ศิลปิน ช่างไม้ ได้ฝึกฝน
จิตวิญญาณ แจ่มกระจ่าง สร้างค่า ”ฅน”
ไสยาสน์ สู่ภพโพ้น ฝากผลงาน.
Bitkub HODL Day: สร้างวัฒนธรรมองค์กรอย่างสร้างสรรค์ ผ่านกีฬาสีที่ไม่เหมือนใครในแบบฉบับ “บิทคับ กรุ๊ป”
Orchidjobs บริการสรรหาพนักงานครบวงจร
สภาพัฒน์ฯ เผยผลสำรวจผู้บริหาร 74% ไม่จ้างพนักงานไร้ทักษะ AI ปัจจุบันคนไทยว่างงาน-หนี้เกินตัว ใช้โซเชียลกู้ยืมนอกระบบ
ออสเตรเลียออกกฎหมาย "สิทธิตัดการ เชื่อมต่อนอกเวลางาน” ❌ไม่ตอบ = ไม่ผิดกฎหมาย ✅เลิกงาน = พักผ่อน
หางานตามสาขาอาชีพ
JOBBKK.COM © สงวนลิขสิทธิ์ All Right Reserved
jobbkk มีเพียงเว็บเดียวเท่านั้น ไม่มีเว็บเครือข่าย โปรดอย่าหลงเชื่อผู้แอบอ้าง และหากผู้ใดแอบอ้าง ไม่ว่าทาง Email, โทรศัพท์, SMS หรือทางใดก็ตาม จะถูกดำเนินคดีตามที่กฎหมายบัญญัติไว้สูงสุด 
